In de vorige eeuw werden zeer protectionistische maatregelen genomen om de Franse automobielindustrie te beschermen. Tot de Europese markt dit open brak en er ook andere merken op de markt kwamen. Advocaat en hoogleraar pensioenrecht Hans van Meerten ziet een parallel met de pensioenfondsen. ‘Het ontbreekt vaak aan innovatie, terwijl er allerlei EU-wetgeving op ons af komt’.
‘Een bulldozer heeft een negatieve connotatie. Maar het kan ook gaan om het neerhalen van iets ouds en versletens en het brengen van iets nieuws dat veel beter aansluit bij de wensen van deze tijd. Europees recht als bulldozer kan ook gezien worden als breekijzer om noodzakelijke veranderingen teweeg te brengen. Een deel van de Nederlandse pensioenmarkt zit vastgeroest in oude denkbeelden en er is nauwelijks ruimte voor innovatie.
Goedkoper
‘Aan de hand van de Europese IORP-richtlijn, de Institutions for Occupational Retirement Provision, een Europese Richtlijn uit 2003, is destijds de Premie Pensioeninstellingswet (PPI) opgesteld die ik mede heb bedacht.’ Deze heeft op een deelgebied professionaliteit, transparantie en enorme kostenverlaging in de pensioenuitvoering veroorzaakt. In het begin zag je dat de kosten van bepaalde pensioenregelingen met wel vijftig procent omlaag gingen. ‘Hoe is dat in hemelsnaam mogelijk?’, dacht ik. Een kleine revolutie dus. De Europese pensioenregelgeving zal dit ook met pensioenfondsen en hun regelingen kunnen doen. Maar dan moet die onterechte angst voor Europa wel losgelaten worden en moet men meer denken vanuit de deelnemer, de consument, die een dienst afneemt. Die kant gaat de Europese wetgeving al enige tijd op.
Wensen van deze tijd
Europese regelgeving leidt pensioenfondsen naar de wensen van deze tijd. Zoals meer individuele zeggenschap over en inzicht in je eigen pensioengeld. Je betaalt fors voor je pensioen in Nederland. Dan is het toch wel fijn om te weten waarvoor dat is, waar het naar toe gaat, hoe het werkt, wie er achter de knoppen zit, wie zeggenschap heeft en met wie je de risico’s deelt. Helaas is keuzevrijheid voor de pensioenuitvoerder nu maar beperkt. ’Ik vind dat je zelf je uitvoerder moet kiezen. Zit je bij een slecht pensioenfonds dat onderpresteert? Dan kies je er één die het beter doet. Logisch, lijkt me.’
Nauwelijks op de radar
De trend naar eenvoudiger en meer individuele regelingen zet zich gestaag voort.
Ik probeer de Europese invloed op onze pensioenen te belichten. Een thema dat te weinig op de radar staat bij Nederlandse pensioenjuristen. Pensioen is nationaal, werd altijd gezegd. Maar dat is natuurlijk onzin. Pensioenfondsen zijn gewoon interne marktspelers. Dus die moeten voldoen aan alle wet- en regelgeving die de interne markt voorschrijft. Dit beseffen sommige zich nog steeds niet helemaal. Transparantie, privacy en consumentenbescherming. Het zijn allemaal thema’s die de pensioenfondsen raken. Het individu moet vooropstaan, dat zie je duidelijk in de Europese rechtspraak.
Voor de Financial Law huB breng ik al die Europese regelgeving en jurisprudentie in kaart. Regelgeving die de pensioenfondsen raakt, direct zoals de IORP en het Pan EU Pensioen Product (PEPP), maar ook indirect, zoals de Europese grondrechten.
Meer weten over de Financial Law huB?
iDeal