Anticiperen op nieuwe wetgeving? Moet het of mag het?

Samenvatting

Bij het adviseren van een cliënt dient te worden geanticipeerd op een kentering in wetgeving of jurisprudentie indien deze redelijkerwijs te verwachten is op een zodanig tijdstip dat de cliënt daarvan zou kunnen profiteren.

Tekst

De casus

1. Een notaris adviseert particuliere cliënten over het verkrijgen van een rijksmonument en stelt daarvoor het koopcontract op. De zaak wordt op 30 augustus 2007 geleverd. Op de dag van levering overlegt de koper met de notaris over de mogelijkheid en wenselijkheid om de zaak in een ‘monumentenrechtspersoon’ onder te brengen, dit om gebruik te kunnen maken van de monumentenvrijstelling en zo vrijstelling van overdrachtsbelasting te verkrijgen. Tijdens dit gesprek heeft de notaris nagelaten de cliënt er op te wijzen dat er discussie bestond over de vraag of een particulier aanspraak kan maken op de vrijstelling. Ook heeft hij niet vermeld dat er al een procedure over was gevoerd, waarbij de particulier in het ongelijk was gesteld (Rechtbank ’s-Gravenhage 16 mei 2007, ECLI:NL:RBSGR:2007:BA6948), noch dat tegen deze beslissing hoger beroep zou kunnen worden aangetekend waardoor de beslissing voor de particulier gunstig zou kunnen uitvallen. Tot slot heeft hij niet gemeld dat de koper zo nodig een second opinion kon vragen bij een belastingadviseur, noch gemeld of geadviseerd dat de (relatief goedkope) mogelijkheid bestond tegen een aanslag overdrachtsbelasting bezwaar aan te tekenen.

De koper heeft van de oprichting van een Monumenten-b.v. afgezien en van de Belastingdienst een heffing overdrachtsbelasting van ruim € 48.000 ontvangen. Vervolgens is door het Gerechtshof Den Haag op 1 mei 2009 (ECLI:NL:GHSGR…