Bestaat er een inhoudelijke leidraad voor zaken waarop de OR moet letten?
Er is niet één alom bekende en gebruikte kapstok met aandachtspunten voor gebruik door de ondernemingsraad. Hieronder laat ik u kennismaken met slechts een van de vele mogelijkheden, het 5K-5A-model.
Er bestaat ook een 5W-model, dat vooral gebruikt wordt voor arbobeleid. Het is zo genoemd naar de 5 W's waar het op berust, namelijk Willen (voornemen), Weten (problemen inventariseren), Wegen (prioriteiten stellen en planvorming), Werken (plan uitvoeren) en Waken (evaluatie). Het verschil met mijn 5K-5A-model is dat het 5W-model vooral attendeert op procedurele aandachtspunten en stappen die genomen moeten worden. Het hier geschetste model gaat over de inhoud.
5K–5A
Veel van wat ondernemingsraden voorgelegd krijgen, of waar ze zich op eigen initiatief mee bemoeien, bevindt zich op financieel, economisch en organisatorisch terrein. Dat is primair het domein van de ondernemer en de onderneming, en je zou daarom kunnen spreken van werkgeversbelangen (hoewel werknemers er ook belang bij hebben). Een ander gebied gaat over personeel en sociaal beleid. Het belang hiervan ligt primair bij werknemers (hoewel werkgevers er ook belang bij hebben).
Wanneer we die belangen in een model naast elkaar plaatsen, krijgen we vijf A's en vijf 5 K's: vijf aspecten van de kwaliteit van de arbeid, versus vijf primaire eisen die afnemers stellen en waarop fabrieken, bedrijven en instellingen moeten reageren. De ondernemingsraad kan per vraagstuk, bijvoorbeeld een adviesaanvraag, nagaan of het voorgenomen besluit een essentieel aspect raakt en zo ja, op welke manier.