Paracetamol toch niet zo’n onschuldig pilletje

Paracetamol is een van de meest gebruikte medicijnen ter wereld en heeft een pijnstillende en koortsverlagende werking. Het is zonder recept verkrijgbaar, zeer goedkoop en komt voor in tal van toedieningsvormen, zoals oraal, rectaal en intraveneus. De meest gebruikte vorm is de tablet van 500 mg. Een kwart van alle zonder voorschrift verkochte medicijnen in Nederland is paracetamol, zo blijkt uit cijfers van de Stichting Farmaceutische Kerngetallen (SFK)¹.

Door de vrije verkrijgbaarheid en het weinig voorkomen van bijwerkingen lijkt paracetamol een onschuldig middel. Dit is echter niet zo. Al bij een matige overschrijding van de maximale dagelijkse dosis kan een intoxicatie optreden. Dit komt regelmatig voor. Paracetamol is namelijk al jarenlang het meest gemelde medicijn bij het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) en bij een groot deel hiervan gaat het om een auto-intoxicatie². Mede om die redenen mag paracetamol sinds 2013 uitsluitend verkocht worden in verpakkingen met hoogstens 50 stuks, waar dit voorheen 100 stuks was³. De laatste 3 jaar is een lichte daling in het aantal meldingen waargenomen, waarschijnlijk mede door bovengenoemde maatregel⁴.

Het lijkt erop dat er nog onvoldoende kennis is over de mogelijk schadelijke gevolgen die een overdosis paracetamol kan hebben. In dit artikel wordt verkend hoe paracetamolintoxicatie in zijn werk gaat. Dit aan de hand van de werking en het metabolisme van paracetamol, het ontstaan en de gevolgen van een intoxicatie, gevolgd door de behandeling en prognose.

Werking en metabolisme

Het exacte werkingsmechanisme van paracetamol is vooralsnog onbekend. Waarschijnlijk speelt de remming van de prostaglandinesynthese in het centrale zenuwstelsel een rol. Paracetamol voorkomt de vorming van prostaglandine…